دریچه هوا ( Diffuser ) در کلیه سیستم های هوایی جهت تنظیم سرعت و فشار جریان هوا تعبیه می گردد. وظایف دریچه هوا بسته به کاربرد آن در سیستم های هوا (سیستم های تهویه هوا) و یا هوا-آب (کولرآبی) می تواند متفاوت باشد که از جمله تهویه ی هوای محیط، تنظیم جریان هوا در جهتی خاص، تغییر در سرعت جریان هوا و افزایش آن است.
از لحاظ شکل ظاهری می توان دریچه هوا را به انواع دریچه هوای گرد، دریچه هوای مستطیلی و دریچه هوای خطی
تقسیم بندی کرد. اما از لحاظ کاربردی دریچه های هوا دارای انواع زیر است:
۱- دریچه تنظیم هوا
۲- دریچه تهویه هوا
۳- دریچه هواساز
۴- دریچه تأمین هوا
دریچه هواساز یا دمپر صفحه ای است که وظیفه ی کنترل یا مسدود جریان هوا داخل سیستم های هواساز را به عهده دارد. انواع دریچه هواساز به دو صورت دستی و اتوماتیک است.
انواع دریچه هواساز:
۱- دستی: دسته ای در بیرون از مجرا (کانال) تعبیه شده است که پره های دریچه به وسیله ی این دسته می چرخد که مسئولیت قطع کردن و یا تنظیم جریان از محیطی به محیط دیگر را برعهده دارد.
۲- اتوماتیک: جریان هوا به میزان مشخص و ثابت به وسیله ی موتورهایی که به واسطه ی ترموستات کنترل می شوند تنظیم می کند.
دریچه های تأمین هوای تازه از لحاظ متریال به کار برده شده به شش دسته زیر تقسم می گردند:
۱- دریچه تأمین هوای تازه آلومینیومی
۲- دریچه تأمین هوای تازه پلاستیکی
۳- دریچه تأمین هوای تازه چوبی
۴- دریچه تأمین هوای تازه استیل
۵- دریچه تآمین هوای تازه گالوانیزه
۶- دریچه تأمین هوا تازه ورق روغنی
انواع دریچه های تأمین هوا را براساس شکل ظاهری به شرح زیر می توان نام برد:
• چهارگوش
• خطی
• گرد
• مشبک
• پره z
• گریلی
• توری دار
• پادری
• بلندگویی
دریچه های توزیع هوا در انواع مختلف بسته به کاربرد آن ها به بازر عرضه شده است. انواع دریچه های توزیع هوا به شرح زیر است:
۱- دریچه های دیواری:
• دریچه با تیغه های ثابت: به منظور تخلیه ی هوای محیط برروی در یا دیوار روبه روی راهرو چیزی حدود ۴ تا ۱۲ اینچ بالاتر از کف اتاق روی دیوار نصب می گردد.
• دریچه با تیغه های متحرک: دریچه هایی که دارای تیغه های افقی و عمودی در جهت مخالف یک دیگرهستند را می توان با استفاده از آچار مخصوص به منظور تنظیم جهت جریان و فشار هوای خروجی تنظیم کرد و تغییر داد.
• ایجکتور: دریچه هایی که به منظور خروج با فشار بالای هوا تعبیه گشته اند و اغلب در تأسیسات صنعتی کاربرد دارد.
۲- دریچه ها سقفی
• دریچه سقفی نوع بشقابی: این نوع دریچه دارای صفحه ای شیشه ای به شکل بشقاب است که در زیر دهانه ورودی هوا نصب می گردد.
• دریچه سقفی نوع دیفیوزری: این نوع دریچه به دو شکل گرد یا مستطیلی جریان هوا را با زاویه ی مشخص و مناسبی در کل محیط توزیع می کند. پره های این نوع از دریچه نیز قابل تنظیم با آچار مخصوص است.